Onderzoeksmethoden

Didactisch onderzoek (doortoetsen)

Omdat bij kinderen de didactische ontwikkeling heel verschillend kan verlopen, is het soms moeilijk te bepalen wat er al wordt beheerst aan lesstof, of welke strategieën juist worden gebruikt en of er hiaten zijn ontstaan. Hoogbegaafde kinderen hebben minder behoefte aan herhaling, meer behoefte aan nieuwe stof. Maar wat bied je dan aan. Het is belangrijk inzicht te hebben waar de mogelijkheid ligt om echt te komen tot leren (de zone van naaste ontwikkeling). Je kunt een eenvoudige aanpassing in het onderwijsaanbod doen, maar dit zal weinig zin hebben als onduidelijk is hoe groot de didactische voorsprong eigenlijk is en wanneer eventuele hiaten niet inzichtelijk zijn. Zolang een hoogbegaafd kind lesstof aangeboden krijgt dat in de comfortzone ligt zal het niet tot leren komen.

Wat levert didactisch onderzoek op?

Door een didactisch onderzoek breng ik in beeld welke lesstof wordt beheerst en waar eventuele hiaten liggen. Ik observeer gedrag en strategiegebruik. Didactisch onderzoek dient als basis voor onderwijsaanpassingen. Ik zie didactisch onderzoek als een logisch vervolgonderzoek op een IQ test. De IQ test zegt iets over de cognitieve capaciteiten, maar in feite nog niets over het didactisch niveau (voorsprong/hiaten/strategiegebruik/gedrag). Resultaten van een didactisch onderzoek geven concrete handvatten voor school en antwoord op vragen als:

• Is versnellen een goede keus voor mijn kind? Waar ligt dan de focus voor begeleiding?
• Welke lesstof kan school compact aanbieden en welke lesstof nog niet, wat beheerst mijn kind al en wat niet?
• Aan welke lesstof dient juist extra aandacht besteed te worden (de hiaten)?
• Welke leerdoelen liggen in de zone van naaste ontwikkeling en bieden uitdaging en de dus de mogelijkheid om vaardigheden aan te leren?
• Hoe geef ik praktisch invulling aan de uitslag van een IQ test?

Voor het onderzoek maakt Dit ben IQ gebruik van de schoolvaardigheidstoetsen van Tije de Vos e.a.. Deze toetsen zijn goedgekeurd door de COTAN en de onderwijsinspectie.

Mogelijkheden en kosten

Het onderzoek duurt ongeveer 2,5 uur en kan op verschillende locaties plaatsvinden. In mijn kantoor in Amersfoort, op school of in het huis van uw kind. Na afloop ontvangt u een verslag, waarin alle gegevens zijn uitgewerkt. De resultaten worden toegelicht en het verslag bevat praktische adviezen en handvatten voor onderwijsaanpassingen voor de leerkracht. Omdat ik het belangrijk vind dat er een goede samenwerking is tussen alle partijen, spreek ik het verslag graag, samen met u, door met de leerkracht en/of de intern begeleider. Voor deze nabespreking vraag ik dan ook toestemming om inhoudelijk met de leerkracht in te gaan op de uitkomsten van het onderzoek.

De kosten voor een didactisch onderzoek, inclusief rapportage en nabespreking met de leerkracht/intern begeleider bedragen € 300 inclusief BTW. Wilt u meer weten over de mogelijkheden neem dan contact op met mij.

Visuele screening

Visuele problemen zijn een belangrijke oorzaak voor leerproblemen. Lezen gaat traag of komt slecht op gang, men denkt aan dyslexie. Het schrijven lukt maar niet op de lijntjes of rekenen gaat lastig omdat het ruimtelijk inzicht onvoldoende ontwikkeld is.

Door de optometrist in het ziekenhuis is een oogonderzoek uitgevoerd en daar kwam niets bijzonders uit of misschien wel een plus of een min sterkte. Bij de opticien kies je een mooie bril uit. Dan zou je denken dat je klaar bent. Maar zien is meer dan alleen scherp zien. Zien is ook het goed kunnen verwerken en begrijpen van wat dat gezien wordt. En hoe snel dit verwerkt wordt in de hersenen. Bij zien moeten de ogen goed kunnen samenwerken. Als de informatie via de ogen niet goed binnenkomt in de hersenen dan heeft dit invloed op leren. De basis voor leren is een goede oogsamenwerking.

Niet goed kunnen zien kan leerproblemen opleveren en daar is wat aan te doen. Maar dan moeten we eerst weten of er een visueel probleem is. Bij dit ben IQ, kunt u terecht voor een visuele screening en kijken we of:
• de ogen goed bewegen
• hoe de ogen zich richten
• hoe de ogen scherpstellen
• convergeren en divergeren
• dominantie
• de ogen goed kunnen samenwerken

Wat doen we bij een visuele screening?

Bij een visuele screening doorlopen we het het visueel motorisch schema aan de hand van een aantal tests. Daarnaast kijken we met de bioptor naar de ogen. De biopter is een meetinstrument dat de ogen ‘veraf’ en ‘dichtbij’ test, waardoor er geconstateerd kan worden of de ogen wel of niet goed met elkaar samenwerken. Ook geeft het informatie over hoe de visuele informatieverwerking verloopt. Naast de visuele testen kijken we direct naar de mogelijk nog aanwezige primaire reflexen. Dit zijn de eerste onbewuste bewegingen van een kind en dienen voor overleving en bescherming. Visuele problemen hebben een relatie tot de primaire reflexen. Dat is ook de reden dat we deze reflexen meenemen in het onderzoek.

Wat levert visuele screening op?

Een visuele screening levert inzicht op in hoe de ogen samenwerken en hoe de visuele informatieverwerking verloopt.

Wat gebeurt er na de screening?

Afhankelijk van de uitslag van de visuele screening starten we met een visuele training (waarbij altijd eerst de mogelijk aanwezige reflexen worden aangepakt). Wanneer de resultaten erg afwijkend of ongewoon zijn, zal ik altijd adviseren om dit nader te laten onderzoeken bij bijvoorbeeld een (oog)arts, functioneel optometrist. Bijvoorbeeld bij een vermoeden van fixatie disparatie.

Een functioneel optometrist is iemand anders dan de optometrist die in het ziekenhuis werkt. Een functioneel optometrist kijkt bijvoorbeeld naar de aanwezigheid van fixatie disparatie. De functioneel optometrist zal dan of een bril adviseren of adviseren om eerst te starten met visuele training om te kijken of daarmee de visuele problemen worden opgelost. Wanneer je voor visuele training bij mij in de praktijk komt trainen we ongeveer 30 minuten. Je krijgt oefeningen meer voor thuis. Om de twee weken zie ik je terug en trainen we samen. Ook krijg je nieuwe oefeningen mee of we breiden de oefeningen uit.

Kan ik zelf al kijken of een visueel probleem aan de orde kan zijn?

Wanneer u het vermoeden heeft dat een visueel probleem mogelijk de oorzaak is van leerproblemen neem dan een kijkje op de Checklist visuele problemen.

Motorische screening

Bij een motorische screening wordt gekeken naar eventuele hiaten in de motorische ontwikkeling. Hiaten in de motorische ontwikkeling kunnen van invloed zijn op schoolse vaardigheden zoals schrijven, lezen en rekenen.

Wat levert motorische screening op?

Door het uitvoeren van een motorische screening krijg je zicht op waar zich een hiaat bevindt dat invloed kan hebben op bijvoorbeeld schoolse vaardigheden.

Bijvoorbeeld, wanneer een kind moeite heeft met het (fysiek) kunnen passeren van de denkbeeldige middellijn van het lichaam kan dit invloed hebben op het vlot kunnen lezen. De ogen moeten immers de middellijn kunnen passeren om de hele bladzijde makkelijk te kunnen lezen.

Met schrijven is het bijvoorbeeld belangrijk dat de steunhand correct gebruikt wordt. Wanneer die geen functie heeft wordt schrijven lastig. Er is dan geen hand om het papier te fixeren.

Als de hiaten opgespoord zijn kunnen deze weggewerkt worden middels diverse bewegingsoefeningen.

Mogelijkheden en kosten

Bij Dit ben IQ is van alles mogelijk. Onderzoek kan plaats vinden in de praktijk, bij jullie thuis en zelfs op school. Net wat jullie uitkomt.

 De kosten van een screening zijn gratis wanneer er een traject uit voortkomt. Dan beschouw ik de screening als intake. In andere gevallen bedraagt de screening € 100,00.